برخلاف بازارهای سهام، بازار رمزارزها تعطیلی ندارد. هر چند این ویژگی ممکن است مزیت‌هایی نیز به همراه داشته باشد، اما می‌تواند موجب ایجاد استرس بالا و همیشگی در معامله‌گران شود. این استرس بالا باعث می‌شود معامله‌گران صبح‌ها که از خواب بیدار می‌شوند اولین کاری که انجام دهند بررسی وضعیت دارایی‌شان باشد. اگر شما هم در حوزه رمز ارزها فعالیت می‌کنید، احتمالا بارها احساس ناراحتی یا خوشحالی که بعد از مشاهده کاهش یا افزایش ارزش دارایی‌تان به شما دست داده است را تجربه کرده باشید.
به دلیل شبانه‌روزی و پرنوسان بودن بازار رمز ارزها، این روزها استفاده از ربات‌های معامله‌گر در میان معامله‌گران افزایش یافته است. معامله‌گران سعی می‌کنند با استفاده از این نوع ربات‌ها به صورت مداوم و حتی زمانی که خواب هستند معاملات خود را تحت کنترل داشته باشند. علاوه بر این اگر ربات‌ها به درستی تنظیم شده باشند می‌توانند معاملات را سریعتر و بهینه‌تر از معامله‌گرانی که دستی خرید و فروش می‌کنند، انجام دهند.
امروزه افزایش روز افزون محبوبیت رمز ارزها موجب افزایش تعداد ربات‌های معامله‌گر شده است که معمولا به دو صورت رایگان (کدباز) و یا پولی ارائه می‌شوند. یافتن بهترین آن‌ها و سنجش میزان کارایی و دقت هر کدام از آن‌ها کار سختی است و نیاز به بررسی‌های فنی و تخصصی دارد.
در ادامه این مطلب به بررسی پیشینه این نوع ربات‌ها و نحوه کارکرد آن‌ها می‌پردازیم و در انتها چند مورد از بهترین ربات‌های فعال در بازار رمز ارزها را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
ربات معامله‌گر چیست؟
یک ربات معامله‌گر در واقع یک برنامه نرم‌افزاری است که مستقیما با بازارهای مالی و صرافی‌ها در تعامل است و بعد از دریافت و تفسیر اطلاعات، به صورت خودکار سفارشات خرید و فروش را از طرف کاربر ایجاد می‌کند.
ربات‌های معامله‌گر با پایش و تحلیل 24 ساعته پارامترهای مختلف بازار (تغییرات قیمت، حجم بازار، تعداد سفارشات خرید و فروش و …) و بر اساس یک سری از قوانین از قبل تعریف و برنامه‌ریزی شده، تصمیم‌گیری و عمل می‌کنند. همچنین این ربات‌ها می‌توانند متناسب با سلیقه و اولویت‌های معامله‌گران نیز برنامه‌ریزی شوند.
ربات‌های معامله‌گر سال‌هاست که در بازارهای مالی سنتی وجود دارند و مورد استفاده قرار می‌گیرند. اما به دلیل هزینه بالایی که دارند، معمولا در دسترس سرمایه‌گذاران متوسط و کوچک قرار نمی‌گیرند. به عنوان مثال، قیمت نرم‌افزار بلومبرگ ترمینال (Bloomberg terminal) برای هر سرمایه‌گذار بیشتر از 10 هزار دلار می‌تواند هزینه در بر داشته باشد.
ماهیت شفاف رمز ارزها باعث شده است که صرافی‌های این نوع ارزها تمایل داشته باشند که به مشتریان خود اجازه دسترسی مستقیم به بازارهای مختلف را بدهند تا بتوانند لیست سفارشات خرید/فروش را دریافت و تحلیل کنند. در سوی مقابل در بازارهای مالی سنتی این دسترسی‌ها معمولا به صورت انحصاری در اختیار کارگزاران و شرکت‌های سرمایه‌گذاری بوده است.
همچنین به دلیل اینکه افراد زیادی بیت کوین را بصورت منفعلانه خرید و فروش می کنند، بنابراین قادر به اختصاص زمان زیادی برای تجزیه و تحلیل بازار نیستند. هدف از به کارگیری ربات‌های بیت‌کوین این است که به این افراد بدون اینکه به صورت مداوم بر وضعیت بازار نظارت داشته باشند، امکان انجام معاملات کارا را بدهد.
انواع استراتژی‌های ربات‌های معامله‌گر
ربات‌های معامله‌گر این امکان را برای سرمایه‌گذاران فراهم می‌کنند تا به طیف گسترده‌ای از استراتژی‌های معاملاتی دسترسی داشته باشند که در ادامه این مطلب برخی از معروف‌ترین آن‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهیم:
آربیتراژ (Arbitrage)
یکی از قدیمی‌ترین استراتژی‌های کسب سود در بازار رمز ارزها آربیتراژ است. آربیتراژ به کسب سود حاصل از اختلاف قیمت یک دارایی در دو بازار متفاوت گفته می‌شود. به دلیل اینکه ربات‌های معامله‌گر قادر هستند به صورت خودکار و همزمان در چند بازار مختلف خرید و فروش کنند، می‌توانند با مشاهده اختلاف قیمت یک دارایی در بازارهای مختلف، سریعا آن را در بازاری که ارزان‌تر است خریداری کنند و سپس در بازاری که قیمت آن بالاتر است به فروش برسانند.
هر چند با بلوغ بازار رمز ارزها اختلاف قیمت بین صرافی‌های مختلف بسیار کمتر شده است، اما باز هم در شرایط خاص و همچنین صرافی‌هایی که نقدینگی کم‌تری دارند، می‌توان شاهد اختلاف قیمت‌های قابل توجه بود.
بازار سازی (Market Making)
در این استراتژی، ربات‌های معامله‌گر به صورت خودکار و مداوم به خرید و فروش رمز ارزها می‌پردازند و سعی می‌کنند تا از اختلاف قیمت بعضا ناچیزی که بین قیمت‌های خرید و فروش ایجاد می‌شود، کسب سود کنند. عملکرد صحیح این استراتژی در این است که قیمت سفارشات خرید و فروش نزدیک به قیمت فعلی بازار باشد.
اگر چه این استراتژی بعضی مواقع می‌تواند سود آور باشد، اما رقابت شدید ربات‌ها پیرامون این استراتژی می‌تواند نتیجه عکس بدهد، به خصوص در بازارهایی که میزان نقدینگی آن‌ها کم است.
آیا ربات‌های معامله‌گر مفید هستند؟
عملکرد ربات‌های معامله‌گر وابسته به وضعیت بازار است. آن‌ها داده‌هایی که نیاز دارند را از بازار جمع‌آوری و تحلیل و بر اساس آن خرید و فروش می‌کنند. متاسفانه در بازار رمز ارزها داده‌های جمع‌آوری شده تنها بازگو کننده نیمی از داستان هستند و بسیاری از افزایش/کاهش قیمت‌ها به منابع دیگر بستگی دارد (مانند شایعاتی که در شبکه‌های اجتماعی پخش می‌شوند) که نمی‌توان آن را برنامه‌نویسی و تحلیل کرد.
علاوه بر این، همانطور که در بالا اشاره شد، اختلاف قیمت بین صرافی‌های رمز ارزها نسبت به اوایل ظهور این نوع ارزها خیلی کمتر شده است که این بدین معنی است که شانس کسب سود با استفاده از استراتژی آربیتراژ نسبت به سال‌های قبل خیلی کمتر شده است.
همچنین بسیاری از ربات‌ها از پارامتری با عنوان میانگین متحرک نمایی یا EMA که مخففExponential Moving Average است به عنوان نقطه شروع تحلیل بازار استفاده می‌کند. EMA با دنبال کردن قیمت‌های بازار در یک بازه زمانی مشخص به دست می‌آید و ربات‌ها می‌توانند طوری برنامه‌ریزی شوند که اگر قیمت‌ها از حدود آستانه تعیین شده عبور کنند، عکس العمل نشان دهند.
با برنامه‌ریزی ربات‌ها، معامله‌گران می‌توانند حدود آستانه را بر اساس میزان ریسک‌پذیری خود تنظیم کنند. یکی از نقطه ضعف‌های EMA این است که بر اساس تاریخچه داده‌های قبلی محاسبه شده است که نمی‌تواند لزوما نشان دهنده عملکرد آتی آن باشد، به خصوص در صنعت رمز ارزها که ذاتا پرنوسان است.
اگر با توجه به توضیحات فوق بخواهیم به این سوال جواب بدهیم که آیا ربات‌های معامله‌گر مفید هستند؟ باید گفت که جواب این سوال چند وجهی است و می‌توان گفت که آن‌ها مفید هستند اما ضرورتا نه برای همه.
ربات‌های معامله‌گر مزایای متعددی دارند که از مهمترین آن‌ها می‌توان به داشتن تعامل پیوسته با بازار و حذف احساسات و هیجانات از معاملات اشاره کرد. اما از سوی دیگر، اگر یک ربات با استفاده از استراتژی معاملاتی اشتباه یا تکیه بر استراتژی معاملاتی دیگران برنامه‌ریزی شود، می‌تواند موجب تصمیمات معاملاتی ضعیف شود.
معرفی بهترین ربات‌های معامله‌گر رمز ارزها
در این بخش به معرفی تعدادی از معروف‌ترین ربات‌های معامله‌گری می‌پردازیم که در دسترس عموم قرار دارند. بسیاری از این ربات‌ها قادر به انجام کارهای دیگری غیر از خرید/فروش خودکار نیز هستند. بعضی از این پلتفرم‌ها ابزارهای معاملاتی پیشرفته‌ایی در اختیار مشتریان خود قرار می‌دهند و امکان دسترسی به صرافی‌های زیادی را نیز فراهم می‌کنند.
Cryptohopper
کریپتوهاپر یکی از اصلی‌ترین بازیگران حوزه معاملات خودکار است. این پلتفرم کاملا آنلاین است و بدون نیاز به نصب هرگونه نرم‌افزاری می‌توان به صورت شبانه‌روزی معاملات خود را در آن انجام داد. این پلتفرم با فراهم کردن یک رابط کاربری فوق‌العاده این امکان را به کاربران می‌دهد که تنها در 5 دقیقه معاملات خود را آغاز کنند.
کریپتوهاپر تنها پلتفرمی است که امکان ارتباط با سیگنال‌دهندگان خارجی را فراهم می‌کند و به معامله‌گران این اجازه را می‌دهد که با لیستی فزاینده از تحلیلگران حرفه‌ای مستقر در سراسر دنیا ارتباط برقرار کنند. بسیاری از این تحلیلگران با بهره بردن از یادگیری ماشین، الگوریتم‌های هوشمند و یا گروهی از ریاضی‌دانان سعی می‌کنند، رمز ارزهای در حال رشد را شناسایی کنند. این سیگنال‌ها مستقیما برای ربات‌های کاربران ارسال می‌شوند که به محض دریافت، معاملات را انجام می دهند.
این ربات امکانات کاملی برای تحلیل تکنینال فراهم می‌کند و به کاربران خود این امکان را می‌دهد که با استفاده از یک حد ضرر متحرک (trailing stop-loss) از افزایش قیمت‌های شدید بازار نهایت بهره را ببرند.
کریپتوهاپر یک داشبورد مدیریتی بسیار مدرن و زیبا دارد که به کاربر امکان انجام تنظیمات دلخواه و نظارت بر هر چیزی را می‌دهد و همچنین قالب‌های پیش‌ساخته‌ایی برای صرافی‌های معروفی مانند Binance, Bittrex, Poloniex, GDAX و Kraken فراهم کرده است.
در این پلتفرم، معامله‌گران باتجربه و حرفه‌ایی همچنین می‌توانند شاخص‌های تکنیکال مورد علاقه خود، محرک‌ها و ابزارهایی را که در بازارهای نزولی مفید هستند (مانند DCA و shorting) را نیز به کار گیرند.
برخلاف بسیاری از ربات‌های دیگر، کریپتوهاپر هیچ کارمزدی برای معاملات دریافت نمی‌کند و یکی از معدود ربات‌هایی است که به کاربران اجازه می‌دهد به مدت یک ماه آزمایشی از آن استفاده کنند.
آدرس وب‌سایت: www.cryptohopper.com
چرا باید از ربات‌های معامله‌گر استفاده کنیم؟
رمز ارزها دسته جدیدی از دارایی‌ها هستند که اگر افزایش قیمت چشمگیر نداشته باشند، نمی‌توان امید داشت که تنها با نگهداری از آن‌ها به سود رسید. شاید نگهدارندگان رمز ارزها برای توجیه عمل خود این بازار را با بورس مقایسه کنند. اما باید به این نکته توجه داشت که اگر سهام یک شرکت فعال در بورس افزایشی نداشته باشد، اما سهام‌داران آن شرکت امید دارند که در آخر هر سال مالی سود سهام دریافت کنند که چنین انتظاری را از اغلب رمز ارزها نمی‌توان داشت.
از دیدگاه سرمایه‌گذاری، مشکل رمز ارزها این است که بیشتر مانند کالا عمل می‌کنند تا شرکت. اگر ارزش یک کالا هم در بازار کاهش یابد یا ثابت بماند دلیلی برای نگهداری آن وجود نخواهد داشت. برای حل این مشکل، ربات‌های معامله‌گر وارد صحنه شده‌اند که با پایش افزایش/کاهش قیمت رمز ارزها در بازار، سعی می‌کنند درآمد کسب کنند.
به جای دل بستن به سود سهام، ربات‌های معامله‌گران اجازه می‌دهند که از راه خرید/فروش درآمد کسب کنند. این روش کسب درآمد شاید به اندازه دریافت سود سهام مطمئن نباشد، اما یکی از معدود گزینههای کسب درآمد است که سرمایه‌گذاران رمز ارزها به آن دسترسی دارند.
مزیت ربات‌ها در این است که بر خلاف انسان بطور شبانه‌روزی فعالیت می‌کنند و با پایش مداوم قیمت‌ها به دنبال فرصتی برای کسب سود هستند. البته این بدین معنی نیست که همه ربات‌ها به خوبی عمل می‌کنند و سودآور هستند، به همین دلیل پیشنهاد می‌شود قبل از انتخاب و اعتماد به هرگونه پلتفرم معاملاتی خودکار، تاریخچه معاملاتی آن پلتفرم و میزان رضایت کاربران آن را دقیق مورد بررسی قرار دهید.
در مورد میزان سود مورد انتظار خود واقع گرا باشید
افزایش شدید قیمت رمز ارزها در سال 2017 باعث شده است که بسیاری از افراد به راحتی اسیر رویای یک شبه پولدار شدن شوند. اما الان زمانی است که واقعیت‌های بازار رمز ارزها در حال نمایان شدن هستند.
اگر شما به دنبال این هستید که با استفاده از ربات‌های معامله‌گر به سودی مشابه سال 2017 دست پیدا کنید، احتمالا به زودی نا امید خواهید شد. اما اگر هدف شما از سرمایه‌گذاری در رمز ارزها و استفاده از ربات‌های معامله‌گر این است که سودی بین 3 تا 6 درصد در سال کسب کنید، خواسته شما منطقی است. استراتژی‌های معاملاتی کم ریسک زیادی وجود دارند که می‌توانند کسب این میزان سود را تضمین کنند.
یک حقیقت ساده برای کسب سود این است که ریسک کنید. هر چقدر ریسک بزرگتر باشد، احتمال کسب سود هم بیشتر می شود و در سوی مقابل، ریسک‌های بزرگ می‌توانند منجر به ضررهای فاجعه‌بار نیز شوند.
نتیجه‌گیری
ربات‌های معامله‌گر به عنوان دستیار معامله‌گران می‌توانند به آن‌ها اطمینان دهند که همیشه با بازار در تعامل هستند، حتی زمانی که به صورت فیزیکی امکان انجام اینکار وجود نداشته باشد. آن‌ها همچنین می‌توانند موجب کاهش استرس و معاملات هیجانی شوند که در اغلب بازارهای مالی نیز وجود دارند.
استفاده از ربات‌های معامله‌گر برای افراد و سرمایه‌گذاران زیر توصیه نمی‌شود:
- سرمایهگذارانی که به صورت پراکنده و گاه به گاه به خرید و فروش رمز ارزها می‌پردازند.
- هودلر (HODLER) یا افرادی که قصد سرمایه گذاری بلند مدت دارند و به دنبال خرید و فروش نیستند.
- برنامه‌نویسان غیر حرفه‌ایی
- افرادی که با ایجاد استراتژی‌های مالی آشنایی زیادی ندارند.